Połączenie przez przejęcie nie pozbawia spółki przejmującej 9% stawki CIT

W styczniu 2022 r. nastąpiło połączenie spółek. Spółka z o.o. przejęła całość majątku dwóch spółek komandytowych. Czy spółka przejmująca ma prawo korzystać w 2022 r. z 9% stawki CIT? W związku z przejęciem spółek nastąpiło podwyższenie kapitału spółki z o.o. Czy podwyższenie kapitału wywołuje jakieś obowiązki podatkowe?

Połączenie przez przejęcie nie pozbawia spółki przejmującej prawa do stosowania 9% stawki CIT odnoszonej do przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych. Możliwość stosowania tej preferencyjnej stawki podatku wymaga jednak spełnienia określonych warunków, o czym mowa w dalszej części odpowiedzi.

Ustawodawca nie zalicza do przychodów, przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego.

Problematykę łączenia spółek regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z art. 491 § 1 K.s.h., spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi. Spółka osobowa nie może być jednak spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.

Połączenie może być dokonane przez:

przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca przyznaje wspólnikom spółki przejmowanej, jest to łączenie się przez przejęcie (art. 492 § 1 pkt 1 K.s.h.) albo
zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki, jest to łączenie się przez zawiązanie nowej spółki (art. 492 § 1 pkt 2 K.s.h.).

W analizowanej sytuacji dojdzie do połączenia przez przejęcie. Czy taki rodzaj połączenia uniemożliwia spółce przejmującej stosowanie 9% stawki CIT?

Na podstawie art. 19 updop, podatek, z zastrzeżeniem art. 21, art. 22, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f updop, wynosi:

1) 19% podstawy opodatkowania,

2) 9% podstawy opodatkowania od przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych - w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł; w 2022 r. limit ten wynosi 9.178.000 zł.

Kursy średnie walut obcych ogłaszane przez NBP dostępne są w serwisie
www.wskazniki.gofin.pl

Podatnicy, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2 updop, stosują stawkę podatku wymienioną w tym przepisie, jeśli posiadają status małego podatnika. Warunek ten nie dotyczy podatników rozpoczynających działalność w roku jej rozpoczęcia.

Niestety ustawodawca pozbawił określoną grupę podatników rozpoczynających działalność prawa do niższej stawki CIT w roku podatkowym, w którym ją rozpoczęli oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym. Należą do niej podatnicy, którzy zostali utworzeni:

1) w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo

2) w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną, albo

3) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10.000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1.000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14 updop, albo

4) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników, albo

5) przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, zostało do niego wniesione na poczet kapitału uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10.000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1.000 zł, przy czym wartość tych składników oblicza się, stosując odpowiednio przepisy art. 14 updop.

W rozpatrywanej sytuacji nie doszło do utworzenia nowej spółki. W wyniku połączenia przez przejęcie byt prawny spółki przejmującej nie ustał, nie mógł więc powstać nowy. Spółka przejmująca zwiększyła jedynie swój majątek.

Do powstania spółki na skutek połączenia, która to spółka nie miałaby prawa do stosowania preferencyjnej stawki podatkowej, mogłoby dojść jedynie przez połączenie dwóch lub więcej spółek w ten sposób, że zawiązana zostałaby nowa spółka (art. 492 § 1 pkt 2 K.s.h.).

Zatem spółka przejmująca może w tym roku podatkowym korzystać z 9% stawki podatkowej do opodatkowania przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych, o ile nie przekroczy limitu przychodów w wysokości równowartości 2.000.000 euro, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2 updop oraz posiada status małego podatnika (w 2022 r. małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodów ze sprzedaży wraz z VAT należnym nie przekroczyła w 2021 r. kwoty 9.188.000 zł).

Odnośnie natomiast skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego w związku z przejęciem spółek należy zauważyć, że przepis art. 12 ust. 4 pkt 4 updop nie zalicza do przychodów, przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.