Gazeta Podatkowa nr 17 (1267) z dnia 29.02.2016

Jak przekształcić spółkę cywilną w komandytową?

Spółka cywilna jest popularną formą współpracy. Główne jej minusy to brak podmiotowości prawnej na gruncie prawa cywilnego, brak figurowania w KRS i najszersza odpowiedzialność za długi. Wspólnicy mogą jednak rozważyć jej przekształcenie w spółkę komandytową, zwłaszcza gdy działalność przybiera większe rozmiary. W spółce tej tylko komplementariusze ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność.

Podjęcie decyzji

Przekształcenie spółki polega na zmianie jej formy prawnej przy zachowaniu ciągłości jej bytu prawnego. Spółka po przekształceniu będzie w praktyce kontynuowała swoją dotychczasową działalność, ale w nowej formie prawnej. Będzie ona posługiwała się swoimi dotychczasowymi NIP i REGON.

Do procedury przekształcenia spółki cywilnej w komandytową stosuje się przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową, z tym że skutki przekształcenia reguluje art. 26 § 5 K.s.h. Za przekształceniem muszą wypowiedzieć się wszyscy wspólnicy (art. 581 K.s.h.).

Kto pozostaje w spółce?

Zgoda na przekształcenie nie oznacza konieczności pozostania w spółce przekształconej. Wspólnicy, którzy chcą uczestniczyć w spółce przekształconej, muszą złożyć pisemne oświadczenie w tej kwestii (art. 564 K.s.h.).

Wspólnikowi, który nie złoży takiego oświadczenia, będzie przysługiwało prawo do rozliczenia się ze spółką zgodnie z art. 565 K.s.h. Przy tym jednak kwota wypłat jest ograniczona do wysokości wskazanej w art. 563 pkt 3 K.s.h.

Spółka cywilna stanie się spółką komandytową z chwilą wpisu spółki w KRS. Będzie to dzień przekształcenia.

Uproszczona procedura

Przekształcenie spółki cywilnej w komandytową (tj. w handlową spółkę osobową) może zostać przeprowadzone według odformalizowanej procedury, o ile wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki. Korzystanie z ułatwień stanowi regułę, dlatego też opisane dalej wymogi dotyczą właśnie tej procedury.

W ramach fazy przygotowawczej Kodeks spółek handlowych wymaga sporządzenia planu przekształcenia. Jednak w uproszczonej procedurze na mocy art. 582 K.s.h. konieczne jest jedynie sporządzenie projektu uchwały w sprawie przekształcenia z uwzględnieniem wymogów wynikających z art. 563 K.s.h. i projektu umowy spółki komandytowej (tj. przekształconej). Przygotowując te dokumenty wspólnicy mogą określić zasady, według jakich będą funkcjonować w nowej formie prawnej.

Faza właścicielska transformacji spółki

Uchwała o przekształceniu spółki musi być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza i wymaga ona jednomyślności wszystkich wspólników. Natomiast umowa spółki komandytowej wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Wymogi te powodują, że przygotowując się do przekształcenia wspólnicy powinni udać się do notariusza i ustalić dzień, w którym zrealizowany zostanie główny etap procedury przekształcenia. W tym dniu wspólnicy: podejmują uchwałę o przekształceniu, określają którzy z nich będą prowadzić sprawy spółki komandytowej i ją reprezentować, zawierają umowę tej spółki oraz składają oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej. Oświadczenia te wymagają jedynie formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 556 pkt 2-4 oraz art. 564 § 2 K.s.h.).

Koszty przekształcenia

Na wydatki związane z procedurą transformacji składa się przede wszystkim wynagrodzenie notariusza. Może wystąpić też konieczność zapłaty PCC. Rozliczeniem tego podatku w razie potrzeby powinien zająć się rejent (art. 10 ust. 2-3 ustawy o PCC, Dz. U. z 2015 r. poz. 626 ze zm.). Więcej na ten temat pisaliśmy w GP nr 95 z 2015 r., na str. 4. Do tego doliczyć trzeba także koszt wpisu do KRS (600 zł).

Sfinalizowanie procedury

Wniosek o wpis przekształcenia do KRS wnoszą wspólnicy mający prawo reprezentacji spółki przekształconej, tj. komplementariusze. Innymi słowy, to oni powinni podpisać wniosek bądź dokument pełnomocnictwa do złożenia wniosku dla pełnomocnika procesowego (zob. art. 19a ust. 5 ustawy o KRS, Dz. U. z 2015 r. poz. 1142 ze zm.).

Gdy spółka uzyska wpis w KRS, na komplementariuszach będzie ciążył obowiązek ogłoszenia o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Jego koszt zależy od długości ogłoszenia. Jeden znak (litery, cyfry, znak przestankowy czy odstęp między wyrazami) w zwykłej czcionce to koszt 0,70 zł. Dlatego też ogłoszenie o długości około 600 znaków to wydatek rzędu 420 zł.

Poza tym wspólnicy będący osobami fizycznymi wpisanymi do CEIDG zobowiązani są złożyć wniosek o wykreślenie wpisu. Jeżeli jednak poza spółką prowadzili i w dalszym ciągu jeszcze będą prowadzić indywidualną działalność, wówczas muszą zgłosić zmiany do CEIDG. Jeśli natomiast wspólnikiem spółki cywilnej był podmiot wpisany do KRS, to jego obowiązkiem jest złożyć wniosek o wykreślenie z rejestru wzmianki dotyczącej umowy spółki cywilnej (o ile jest taka w rejestrze).

O zmianie formy prowadzenia działalności należy zawiadomić kontrahentów, banki, sąd wieczystoksięgowy (o ile w skład wspólnego majątku wspólników wchodziła nieruchomość czy prawo wieczystego użytkowania), a także organy koncesyjne bądź podmioty, które udzieliły spółce zezwoleń.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.)