Gazeta Podatkowa nr 48 (1819) z dnia 17.06.2021
Skutki przekształcenia jednoosobowej działalności w spółkę z o.o.
Osoba fizyczna wpisana do CEIDG może przekształcić formę prowadzonej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową. Transformacja pozwala w praktyce na kontynuację przez spółkę praw i obowiązków, jakie w związku z prowadzoną działalnością przysługiwały przedsiębiorcy przekształcanemu.
Planuję przekształcić prowadzoną jednoosobowo działalność gospodarczą w spółkę z o.o. Czy po przekształceniu zachowam umowy najmu lokali, w których obecnie prowadzona jest działalność handlowa?
TAK. Przewidziane w art. 551 § 5 Kodeksu spółek handlowych tzw. przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową umożliwia, co do zasady, pełną prawną kontynuację prowadzonej działalności.
Z chwilą wpisu do KRS przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą (tu: spółką z o.o.), a osoba fizyczna - przedsiębiorca przekształcany staje się wspólnikiem tej spółki. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Spółka taka pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wynika tak z art. 5842 K.s.h. Prawnym skutkiem przekształcenia jest więc to, że spółka powstała w wyniku transformacji staje się podmiotem praw, które przysługują przekształcanemu przedsiębiorcy jednoosobowemu. W przypadku stosunków cywilnoprawnych skutek ten występuje bez potrzeby wyrażania zgody przez pozostałe strony tych stosunków prawnych.
Po przekształceniu spółka stanie się więc najemcą lokali wynajmowanych dla potrzeb prowadzenia obecnej działalności. O zmianie powinna jednak zawiadomić wynajmującego.
Spółce przekształconej przysługują prawa i obowiązki związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez jednoosobowego przedsiębiorcę - przekształceniu ulega bowiem nie sam podmiot, lecz przedmiot jego działalności, tj. prowadzone przez niego przedsiębiorstwo.
Przedsiębiorca jednoosobowy będzie przeprowadzał przekształcenie w spółkę z o.o. Czy osoba, która w spółce z o.o. będzie pełnić funkcję prezesa zarządu, może ponosić odpowiedzialność na podstawie art. 299 K.s.h. za zobowiązania spółki powstałe jeszcze przed dniem przekształcenia?
Ze wspomnianego art. 299 K.s.h. wynika, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce z o.o. okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu tej spółki odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Chodzi tu nie tylko o zobowiązania powstałe w trakcie pełnienia mandatu członka zarządu, ale i te, które istnieją w chwili objęcia funkcji w zarządzie.
Dotyczy to również zobowiązań spółki z o.o., które ją obciążają od początku istnienia w związku z przekształceniem przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę. Jednym z najważniejszych skutków takiej transformacji jest to, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego (art. 5842 § 1 K.s.h.). Na skutek przekształcenia spółka staje się dłużnikiem w stosunkach zobowiązaniowych, w których występował dotąd przedsiębiorca przekształcany (co nie oznacza automatycznego zwolnienia przedsiębiorcy z odpowiedzialności). W razie niewykonania tych zobowiązań przez spółkę, przy spełnieniu przesłanek wynikających z art. 299 K.s.h., odpowiedzialność za nie mogą ponieść również osoby pełniące funkcje w zarządzie, poczynając od dnia rejestracji spółki w KRS.
Trzy lata temu założyliśmy z mężem spółkę z o.o. Czy w razie przeniesienia przez męża na mnie wszystkich udziałów w spółce możliwe jest przekształcenie spółki w jednoosobową działalność prowadzoną na podstawie wpisu w CEIDG?
Art. 551 § 5 K.s.h. dopuszcza tzw. przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową umożliwiające, co do zasady, pełną prawną kontynuację prowadzonej działalności. W art. 5841 K.s.h. i kolejnych szczegółowo uregulowano warunki i skutki przeprowadzenia tego typu transformacji. Kodeks spółek handlowych nie reguluje natomiast przekształcenia w odwrotnym kierunku. Nie ma więc możliwości przekształcenia jednoosobowej spółki z o.o. w przedsiębiorstwo prowadzone przez osobę fizyczną z zachowaniem pełnej kontynuacji prowadzonej działalności.
Możliwe jest natomiast otwarcie likwidacji spółki z o.o., a następnie w jej ramach zbycie przedsiębiorstwa spółki z o.o. na rzecz osoby fizycznej. Chodzi tu o zbycie przedsiębiorstwa w języku prawnym, a nie potocznym. Zgodnie z przepisami przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Stanowi tak art. 551 zd. 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740). W regulacji tej zawarte jest też przykładowe wyliczenie wspomnianych składników. Umowa zbycia przedsiębiorstwa spowoduje przeniesienie tych składników na nabywcę (w tym np. praw z umów najmu czy leasingu). Przy zawarciu umowy zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 K.c. jednak zachowują aktualność ograniczenia lub wyłączenia dopuszczalności przeniesienia poszczególnych składników tego przedsiębiorstwa wynikające z przepisów ustawy, zastrzeżeń umownych lub właściwości zobowiązania (uchwała SN z dnia 25 czerwca 2008 r., sygn. akt III CZP 45/08).
Zbycie przedsiębiorstwa nie oznacza jednoczesnego przeniesienia zobowiązań. Nabywca przedsiębiorstwa jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa na zasadach określonych w art. 554 K.c. Wreszcie zbycie przedsiębiorstwa nie skutkuje wykreśleniem spółki z o.o. z KRS. Likwidatorzy powinni dokończyć likwidację (m.in. zaspokoić zobowiązania), a dopiero na koniec złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526)
www.KodeksSpolek.pl - Przekształcanie spółek:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.VademecumPodatnika.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|