Gazeta Podatkowa nr 10 (2093) z dnia 1.02.2024

Przekształcenie spółki bez sukcesji składki wypadkowej

Prowadzimy działalność w ramach spółki jawnej. Planujemy przekształcić ją w spółkę z o.o. Spółka ma blisko 100 pracowników. Czy w przypadku przekształcenia dojdzie do sukcesji wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe?

NIE. Procedurę transformacji spółki jawnej w spółkę z o.o. regulują art. 551-574 K.s.h. Spółka przekształcana (tu: jawna) staje się spółką przekształconą (tu: z o.o.) z chwilą wpisu tej ostatniej do KRS (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną. Przed i po wpisie przekształcenia do KRS cały czas funkcjonuje jedna i ta sama spółka, z tym że w innej formie prawnej. Wykreślenie spółki jawnej z KRS ma jedynie charakter porządkowy. Spółka przekształcona zostaje wpisana w rejestrze przedsiębiorców pod nowym nr KRS, ale w dalszym ciągu posługuje się swoimi dotychczasowymi NIP i REGON.

W procedurze przekształcenia spółki handlowej nie dochodzi do likwidacji jednej spółki i powstania nowej.

Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Stanowi o tym art. 553 § 1 K.s.h. (zob. też art. 553 § 2-3 K.s.h.). Poza tym osoba prawna (tu: spółka z o.o.) zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki (tu: jawnej). Wynika tak z art. 93a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Regulacja ta ma odpowiednie zastosowanie w sprawach dotyczących składek na podstawie art. 31-32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mimo tych regulacji należy uwzględnić treść art. 27 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2189), zwanej ustawą wypadkową. Stanowi on wprost, że do stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się odrębnych przepisów o sukcesji praw i obowiązków w przypadku przekształceń, łączenia się lub podziału płatników składek. W świetle zatem art. 27 ust. 2 ustawy wypadkowej spółka przekształcona (z o.o.) będzie miała obowiązek ustalić stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla siebie na nowo.

Art. 27 ust. 2 ustawy wypadkowej obowiązuje od 18 września 2021 r. Jest to jednoznaczne z tym, że obecnie nieaktualne jest orzecznictwo sądowe, w którym przyjmowano, że w przypadku m.in. przekształcenia spółka zachowa prawo do opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej obowiązującej ją przed przekształceniem (por. np. wyroki SN z dnia: 14 marca 2019 r., sygn. akt II UK 519/17, 18 kwietnia 2012 r., sygn. akt I UK 358/11).