Gazeta Podatkowa nr 6 (1881) z dnia 20.01.2022

Warunki powstania prostej spółki akcyjnej

Rozważam założenie prostej spółki akcyjnej. Jakie warunki należy spełnić, aby założyć taką spółkę? Jakie koszty wiążą się z jej rejestracją w KRS? Czy trzeba płacić PCC od umowy spółki? Czy PSA musi wywiązywać się z powinności wobec CRBR?

Do powstania prostej spółki akcyjnej (PSA) wymagane jest:

1) zawarcie umowy spółki,

2) ustanowienie organów spółki wymaganych przez ustawę lub umowę spółki,

3) wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału akcyjnego co najmniej w kwocie 1 zł,

4) wpis do KRS.

Stanowi tak art. 300⁴ K.s.h. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 ze zm.). Zrealizowanie wskazanych wymogów założenia PSA może nastąpić w jednym z dwóch trybów, tj. tradycyjnym albo S24. Różnica między nimi polega na tym, że w trybie S24 wszystkie czynności związane z realizacją tych wymogów są przeprowadzane z wykorzystaniem systemu S24. W trybie S24 zawiązanie spółki i złożenie wniosku o jej wpis do KRS odbywa się przez internet za pośrednictwem systemu S24 udostępnionego na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (prs.ms.gov.pl; zakładka Krajowy Rejestr Sądowy, a następnie "S24 - Rejestracja spółki, Inne wnioski"). W procedurze S24 na pokrycie akcji pierwszej emisji można wnosić wyłącznie wkłady pieniężne (art. 300⁷ § 4 K.s.h.).

Natomiast w procedurze tradycyjnej umowa spółki PSA wymaga formy aktu notarialnego. Odrębnie należy złożyć elektroniczny wniosek do KRS przez system Ministerstwa Sprawiedliwości (prs.ms.gov.pl, zakładka Krajowy Rejestr Sądowy, a następnie "e-formularze KRS"). Od 1 lipca 2021 r. nie można już składać papierowych wniosków o wpis do rejestru przedsiębiorców KRS.

Zawiązanie PSA w trybie tradycyjnym wiąże się z opłatami w kwocie 600 zł (500 zł - opłata sądowa oraz 100 zł za ogłoszenie wpisu do KRS w MSiG), natomiast w trybie S24 350 zł (250 zł - opłata sądowa oraz 100 zł - za ogłoszenie wpisu do KRS w MSiG).

Umowa spółki PSA nie podlega PCC. Polski ustawodawca zgodnie z prawem unijnym nie mógł bowiem wprowadzić opodatkowania nowego typu spółki (por. interpretację indywidualną Dyrektora KIS z dnia 19 lutego 2020 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.306.2019.1.MM).

Prosta spółka akcyjna musi wywiązywać się z obowiązków wobec CRBR. Pierwsze zgłoszenie do CRBR powinna zrealizować nie później niż w terminie 7 dni od dnia jej wpisu do KRS (art. 60 ust. 1 pkt 1 ustawy AML - Dz. U. z 2021 r. poz. 1132 ze zm.). W trakcie zgłaszania system wymaga określenia "daty zdarzenia". Dla nowo rejestrowanych spółek jest nią data wpisu spółki do KRS.

Obecnie zgłoszeniu do CRBR podlegają informacje obejmujące dane identyfikacyjne:

• spółki (tj. jej firma, czyli nazwa, forma organizacyjna, siedziba, numer w KRS, NIP),
• beneficjentów rzeczywistych spółki (patrz ramka).

Jeśli spółka ma więcej niż jednego beneficjenta rzeczywistego, należy zgłosić dane każdego z nich.

Zgłoszenie musi być dokonane przez osobę(-y) uprawnioną(-e) do reprezentacji spółki (art. 61 ust. 1 ustawy AML). Osoba, dokonując zgłoszenia, musi podać: imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo datę urodzenia - w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL, a także funkcję uprawniającą do dokonania zgłoszenia.

Zgłoszenie musi być opatrzone kwalifikowanym e-podpisem lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

Osoba dokonująca zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji może zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia o prawdziwości informacji przekazanych do CRBR (art. 61 ust. 4-5 ustawy AML), a także do odpowiedzialności odszkodowawczej na zasadach uregulowanych w art. 68 ustawy AML.

Prosta spółka akcyjna, która nie dopełni w terminie obowiązku zgłoszenia lub aktualizacji wymaganych przez ustawę informacji, podlega karze pieniężnej do wysokości 1.000.000 zł. Od 31 października 2021 r. taką karą zagrożone jest również podanie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym.