Połączenie spółki z o.o. z komandytową przez przejęcie

Spółka z o.o. będąca wspólnikiem spółki komandytowej przejmuje ją przez przejęcie. Czy w procedurze połączenia niezbędny jest udział biegłego rewidenta? Czy w wyniku połączenia muszą powstać nowe udziały w spółce z o.o.?

Spółka z o.o. może połączyć się ze spółką komandytową. W takim przypadku spółka komandytowa nie może być jednak spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną (art. 491 § 1 K.s.h.). Połączenie może być dokonane przez:

przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca przyznaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie, dalej określane też jako inkorporacja),
zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).

W pytaniu wskazano, że połączenie następuje przez przejęcie, a spółka z o.o. jest spółką przejmującą. Takie połączenie nastąpi z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmującej (dzień połączenia). Wpis ten wywoła jednocześnie skutek wykreślenia z urzędu spółki przejmowanej (art. 493 § 1-2 i § 5 K.s.h.).

Kwestie szczegółowe związane z "łączeniem się z udziałem spółek osobowych" regulują przepisy art. 517-527 K.s.h. Zgodnie z nimi w ramach etapu przygotowawczego połączenia, co do zasady, należy przygotować plan połączenia. Jego przygotowanie nie jest obowiązkowe, gdy łączą się spółki osobowe przez zawiązanie nowej spółki kapitałowej, z uwzględnieniem art. 520 K.s.h. (art. 517-518 K.s.h.). Wskazane wyłącznie nie dotyczy łączenia się spółki z o.o. i komandytowej, a zatem plan połączenia tych spółek wymaga pisemnego uzgodnienia między łączącymi się spółkami.

Plan połączenia powinien być zgłoszony do sądu rejestrowego łączących się spółek (art. 519 § 1 K.s.h.). Obowiązek podania planu połączenia badaniu przez biegłego reguluje art. 520 K.s.h. W jego § 1 uregulowana jest ta powinność w sytuacji, gdy spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną jest spółka akcyjna lub gdy jedną z łączących się spółek jest spółka komandytowo-akcyjna. Takie okoliczności nie występują w sytuacji opisanej w pytaniu. Oznacza to, że zgodnie z art. 520 § 2 K.s.h. plan połączenia należy poddać badaniu biegłego, gdy zażąda tego co najmniej jeden ze wspólników łączących się spółek, składając w tej sprawie w spółce, której jest wspólnikiem, pisemny wniosek, nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia powiadomienia go przez spółkę o zamiarze połączenia. Innymi słowy, udział biegłego nie jest konieczny przy badaniu planu połączenia spółki z o.o. z komandytową. Byłby on niezbędny wówczas, gdyby zażądał tego co najmniej jeden ze wspólników łączących się spółek i uczynił to z zachowaniem wskazanych wymogów.

Przechodząc do odpowiedzi na drugie pytanie wskazać należy, że przepisy dotyczące łączenia się spółek kapitałowych wprost stanowią o możliwości połączenia spółek przez przejęcie bez podwyższania kapitału zakładowego spółki przejmującej (art. 515 K.s.h.). W przypadku łączenia z udziałem spółek osobowych brak jest analogicznej regulacji. Natomiast art. 523 § 2 K.s.h. przewiduje, że wykreślenie przejmowanej spółki osobowej z rejestru może nastąpić nie wcześniej niż z dniem zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej lub wpisu do rejestru nowej spółki. Stąd możliwość łączenia z udziałem spółek osobowych bez podwyższenia kapitału zakładowego rodzi różne oceny. W komentarzach do K.s.h. przeważa pogląd, że dopuszczenie takiej możliwości jest jak najbardziej uzasadnione. Według jednego ze stanowisk art. 523 § 2 K.s.h. nie należy odczytywać jako zakazu dokonywania inkorporacji bez podwyższenia kapitału zakładowego. Zgodnie z tym poglądem jest to regulacja, która wskazuje jedynie warunki wykreślenia spółki osobowej, gdy połączenie jest związane z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki przejmującej.